Binnenkort tik ik mijn 59e levensjaar aan. Samen met de grijze haren komen de bespiegelingen: ‘Wat heb je nu werkelijk tot dusver bereikt?’, of beter nog: ‘Wat wil en kun je nog betekenen voor de samenleving?’ Communicatie is de rode draad in mijn leven met een focus op agro en food.
Natuurlijk zijn er meerdere publiekscampagnes die me met trots vervullen, w.o. de ‘Taboer’ campagne voor LTO Noord, ‘RespectVee’ voor Vee&Logistiek Nederland en ‘Het ware verhaal’ voor Producenten Organisatie Varkenshouderij. Vermeldenswaardig is ook de oprichting van BoerBurgerBeweging (BBB) in 2019 met als doel de stem van en voor het platteland te laten horen; een ‘ongoing history’.
Prima initiatieven met idem dito intenties. Toch sloeg de polarisatie toe in Nederland en zijn verbindingen tussen stad en platteland, tussen ‘links’ en ‘rechts’, tussen profeten en tovenaars meer dan ooit getroebleerd. Populisme stak de kop op en pretendeert simpele oplossingen te bieden voor complexe vraagstukken. In de beeldvorming speelt de publieke media meer dan ooit een dominante rol. Algoritmes stimuleren sensatiezucht en negativisme.
‘De sleutel tot vertrouwen ligt in samenwerking.’
Roland Duong buigt zich in zijn VPRO-podcast ‘Tegenlicht’ met Ties Gijzel van Follow the Money over de vraag hoe de journalistiek haar vertrouwen kan herwinnen (https://bit.ly/3SUb1V3). De sleutel tot vertrouwen ligt volgens Gijzel in samenwerking. Samenwerking tussen journalisten die vanuit verschillende disciplines onderwerpen beter en completer kunnen belichten en hiermee een betere aansluiting vinden bij hun abonnees, lezers en volgers. Jonge journalisten zijn minder gefocust op egotripperij, de scoringsdrang naar een scoop, maar willen verandering. Follow the Money werkt hierbij nauw samen met uitgevers in binnen- en buitenland. Een inspirerend voorbeeld voor de agrarische vakpers en algemene pers om elkaar te voeden, aan te vullen en meer begrip te kweken bij een groter publiek.
Deze tijd vraagt nadrukkelijk om het slechten van barrières; het loslaten van zekerheden en verkokerde berichtgeving. Zo is het verbazingwekkend dat de belangenbehartiging van boeren en tuinders in Nederland feitelijk door maar liefst drie organisaties wordt bestierd: LTO Noord, ZLTO en LLTB. Klaarblijkelijk is de urgentie om de onderlinge grenzen te slechten nog niet hoog genoeg, ondanks prangende uitdagingen qua bodem-, lucht- en waterkwaliteit en plant- en dierethiek.
‘Voor ons allemaal’ is geen ‘Met ons allemaal’
Dit komt o.a. tot uiting in solitaire communicatie uitingen. LTO Noord lanceerde recentelijk een spandoekenactie met als slogan ‘Voor ons allemaal’. An sich een lovenswaardig initiatief, maar ZLTO en LLTB doen niet mee aan deze actie. ‘Voor ons allemaal’ is dus geen ‘Met ons allemaal’. Bovenal rijst de vraag voor wie de boodschap nu werkelijk is bedoeld. Voor de leden-agrariërs of consumenten? ‘Verse melk van de boer voor ons allemaal’ getuigt van een zendmentaliteit en gaat voorbij aan de actuele vraag van veel consumenten welke rol melkkoeien in de voedselvoorziening spelen. Ik geef toe dat het een uitdaging is om deze verbindende boodschap steekhoudend en beknopt op een spandoek te formuleren, maar meer bewustzijn van de actualiteit kan geen kwaad.
Kom op LTO Noord, ZLTO en LLTB: stap over jullie schaduw heen, slecht de onderlinge grenzen en stop met zenden. Ga de dialoog aan; de tijd dringt.