Ron Schel heeft een lange carrière als strategisch adviseur en transitiemanager achter de rug waarbij het vitaliseren van bedrijven centraal stond. Ook in zijn rol als directeur van Stichting Contributisme staat de vraag centraal wat een individu of organisatie bijdraagt aan de maatschappij.
Schel: ‘We leven in een bijzonder tijdsgewricht, waarin de mens evolueert naar een volgend niveau van bewustzijn – de vierde dimensie – en daarmee toegang krijgt tot een intuïtief weten en gaandeweg andere waarden en normen ontwikkelt zoals ‘niet schaden’, ‘zonder oordeel’ en ‘juiste verhoudingen’.
Schel noemt dit bewustzijn contributisme: ‘Contributisme is een andere grondhouding, waarbij het uitgangspunt niet langer is ‘Wat levert het op?’, maar ‘Wat draagt het bij?’. Vanuit deze andere grondhouding blijken we succesvol antwoorden en oplossingen te vinden voor de dilemma’s van deze tijd.’
Niet schaden
‘Een multinational die voedselproducten levert zal op de vraag ‘Wat draag je bij?’ zeggen dat ze consumenten van eten voorzien en daarmee een zinvolle bijdrage leveren. Wanneer deze multinational echter ook redeneert vanuit de waarde-overtuiging ‘niet schaden’, heeft dit een enorme strategische impact. Dan komen er ook vragen over de verpakking en verwerking aan de orde. In welke mate dragen de producten bij aan overconsumptie en belasting van het milieu? Dat zijn andere parameters dan marktaandeel, omzet en winst.
Niet oordelen
‘We vinden het gewoon om constant te oordelen en de ons omringende wereld voortdurend te classificeren, dat we ons er vaak niet van bewust zijn bij alles een oordeel te hebben. Het onderbouwen van onze waarneming is weinig effectief als je bedenkt dat het meestal die onderbouwing is die tot meningsverschillen en conflicten leidt. Neem waar zonder te oordelen en toon empathie: stel vragen en luister bovenal om je vooroordeel weg te nemen.
Juiste verhoudingen
‘Door niet te schaden en niet te oordelen ontstaan nieuwe verhoudingen in de samenleving. Contributisme gaat ervan uit dat wanneer instellingen en bedrijven zich richten op de bijdrage die zij aan de samenleving kunnen leveren, zij zich van binnenuit vernieuwen en transformeren naar contribuerende organisaties. Naast het leveren van waardevolle producten en diensten bieden zij ook goede werkgelegenheid en bestaansrecht voor medewerkers.’
Bron Van Ons
Schel onderkent dat contributisme voor veel mensen op het eerste oog nogal abstract kan overkomen. ‘Practise what you preach’ komt voor Schel tot uiting in het opstarten van ‘Bron Van Ons’, een regionaal voedselsysteem dat allereerst in de kop van Overijssel gestalte krijgt.
Schel: ‘Bron Van Ons is een duurzaam voedselcollectief van boeren in en rond Nationaal Park Weerribben-Wieden die hun bedrijf willen extensiveren. Samen creëren we een regionaal voedselketen van basisproducten. Een keten die ruimte geeft aan boer en de natuur. Door zelf voedsel te produceren en te distribueren in onze regio.’
‘Bron Van Ons ziet agrariërs niet als veroorzaker van het klimaat- en stikstofprobleem, maar juist als onderdeel van de oplossing. We maken ons hard voor het herstel van een juiste verhouding tussen agrarische activiteiten, het behoud van onze leefomgeving en aandacht voor natuur en klimaat. We zetten een nieuwe stip op de met platteland gevulde horizon. Dit betekent een voedselketen die winsten eerlijk verdeelt en hogere ‘bronprijzen’ betaalt aan de boeren. Deelnemende boeren maken onderdeel uit van een regionaal collectief van participanten en sympathisanten. Een club met een hoge gunfactor in de samenleving, gedeelde kennis, kunde en gewicht in de schaal richting beleidsbepalende instanties.’
Voeg de daad bij het woord
Een beleidsbepalende instantie is Provincie Overijssel, die de opstart van Bron Van Ons mede mogelijk kan maken dankzij een meerjarige subsidie uit het Agro&Food programma.
Schel: ‘Bron Van Ons wordt gedragen door 15 boeren, de lokale gemeenschap, Natuurmonumenten en Gemeente Steenwijkerland. Dit project voldoet aan alle voorwaarden uit het subsidieprogramma en kreeg tijdens de aanvraagprocedure veel complimenten. Toch is de toekenning nog niet definitief. We gaan ervan uit dat Provincie Overijssel de daad bij het woord voegt. Of zoals een contributant zou zeggen: ‘Wat draagt Provincie Overijssel daadwerkelijk bij aan maatschappelijke vernieuwing?’
Meer info: Stichting Contributisme en Bron van Ons
